Đập Cảnh Hồng do Trung Quốc xây ở thượng nguồn Mekong
Trả lời một báo Việt Nam, bác sỹ Ngô Thế Vinh, tác giả các cuốn sách nghiên cứu về dòng Mekong, nói năm 1995, chính phủ Việt Nam đã phạm một sai lầm chiến lược về ngoại giao liên quan đến dòng sông này.
Trong bài phỏng vấn đăng trên trang Người Đô Thị hôm 15/05/2016, ông Ngô Thế Vinh nói:
"Đại diện Việt Nam đặt bút ký vào Hiệp định Mekong 1995 là Ngoại trưởng Nguyễn Mạnh Cầm với chấp nhận một thay đổi cơ bản trong hiệp ước mới: thay vì như trước, mỗi hội viên trong Ủy ban sông Mekong (1957) có quyền phủ quyết bất cứ một dự án nào bị coi là có ảnh hưởng tác hại tới dòng chính sông Mekong, nay theo nội quy mới (1995), không một quốc gia nào có quyền phủ quyết."
"Phát biểu trong Hội nghị Mekong 1999 tại Nam California (Mỹ), chúng tôi nhận định đây là khởi điểm một bước sai lầm chiến lược của Việt Nam, vì là quốc gia ở cuối nguồn."
Đại diện Việt Nam đặt bút ký vào Hiệp định Mekong 1995 là Ngoại trưởng Nguyễn Mạnh Cầm, mở đầu của một sai lầm chiến lượcBác sỹ Ngô Thế Vinh
Chính sách của Việt Nam kể từ đó liên quan đến sông Mekong là bị động và mất cảnh giác, theo ý kiến ông Ngô Thế Vinh từ Hoa Kỳ:
"Rõ ràng Việt Nam đã mất cảnh giác và thiếu chuẩn bị trong cuộc chiến môi sinh “không tuyên chiến” của Trung Quốc. Lời kêu gọi Trung Quốc xả nước từ hồ chứa Vân Nam để cứu hạn cho ĐBSCL đã nói lên tình thế bị động của Việt Nam. Lẽ ra giới lãnh đạo phải tiên liệu nguy cơ này từ nhiều năm trước."
"Nay lại thêm 9 dự án đập dòng chính hạ lưu của Lào và 2 của Campuchia sẽ khiến bài toán cứu nguy ĐBSCL khó khăn và phức tạp hơn nhiều, mà Việt Nam thì chưa có một chiến lược đối phó."
Nhà hoạt động môi trường, tác giả hai cuốn 'Cửu Long cạn dòng, Biển Đông dậy sóng' và 'Mekong - dòng sông nghẽn mạch', cũng nhận định về sáng kiến Lan Thương - Mekong của Trung Quốc gần đây:
"Nay nếu có mở ra thêm khối Hợp tác Lancang - Mekong thì đó cũng chỉ là một bước chiến lược của Trung Quốc, tạo cho mình một hình ảnh hữu nghị nhưng thực tế là nhằm tăng cường ảnh hưởng đưa tới khống chế toàn bộ lưu vực sông Mekong."
"Trung Quốc sẵn có khả năng kỹ thuật, có nguồn tài chính hầu như vô hạn, Bắc Kinh thừa sức để gạt ảnh hưởng của Hoa Kỳ và Nhật Bản ra khỏi lưu vực sông Mekong, cũng như họ đã đánh sập thế thượng phong của Đệ thất hạm đội Hoa Kỳ trên Biển Đông bằng các đảo chiếm của Việt Nam rồi mở rộng xây dựng căn cứ quân sự trên đó."
Ông cũng giải thích vì sao Trung Quốc không tham gia Ủy hội sông Mekong mà nay lại đặt ra khối Lan Thương - Mekong:
"Từ 1995, Trung Quốc chọn đứng ngoài Ủy hội Sông Mekong chỉ gồm 4 nước hạ lưu: Thái Lan, Lào, Campuchia, Việt Nam. Tới nay với 6 con đập dòng chính, về tổng thể, Trung Quốc đã hoàn tất kế hoạch thủy điện trên khúc sông Mekong 2.200km của họ."
"Tương lai khối Hợp tác Lancang - Mekong ra sao, vẫn tùy thuộc thiện chí rất đáng ngờ của Trung Quốc", bác sỹ Ngô Thế Vinh nói.
Theo báo Nhân Dân từ Việt Nam, hôm 23/3/2016, tại Tam Á, Hải Nam, Trung Quốc đã diễn ra Hội nghị cấp cao hợp tác Lan Thương - Mekong lần 1.
Người dẫn đầu đoàn Việt Nam, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã phát biểu ý kiến tại hội nghị, "nhấn mạnh, hợp tác Mekong - Lan Thương có thể đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy phát triển bền vững tại tiểu vùng Mekong".
Ông Phạm Bình Minh cũng nói hợp tác này sẽ "củng cố quan hệ láng giềng tốt đẹp giữa sáu nước, hỗ trợ các nước thực hiện Chương trình nghị sự 2030 và làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc".
Gần đây hơn, trong cuộc trả lời phỏng vấn trên trang Southeast Asia - Globe (03/05/2016) Giáo sư Marvin Ott từ trường Johns Hopkins ở Hoa Kỳ nói:
"Các con đập trên dòng Mekong có ý nghĩa chiến lược vì chúng cho phép Trung Quốc quyền lực quyết định sự sống hay cái chết với các nền kinh tế ở hạ nguồn trên cả vùng Đông Nam Á lục địa."
Vấn đề Mekong đang thu hút dư luận toàn vùng Đông Nam Á
Ngay từ năm 2000, bác sỹ Ngô Thế Vinh đã cảnh báo dòng Mekong sẽ cạn nước nhưng lúc đó, các ý kiến này chỉ được đăng tải rộng rãi trên các báo chí tiếng Việt ở nước ngoài.
Trang web của VOA giới thiệu ông Ngô Thế Vinh là người từng tốt nghiệp y khoa Sài Gòn, chủ bút báo sinh viên Tình thương...hiện sống tại Hoa Kỳ và là bác sĩ điều trị tại một bệnh viện nam California.
Theo BBC
Đình Tuyển (http://thanhnien.vn/doi-song/nuoc-song-hau-bong-xanh-nhu-nuoc-bien-hiem-hoa-tan-ra-dbscl-703630.html)
Hiểm họa tan rã ĐBSCL: Cứ để Đ và NN lo ?
Nước sông Hậu bỗng xanh... như nước biển: Hiểm họa tan rã ĐBSCL
17/05/2016 Thanh Niên Online - Ông Tư Hài, 72 tuổi là một ngư dân cố cựu sinh sống ở xóm Đáy, xã Mỹ Hoà, thị xã Bình Minh, Vĩnh Long cho biết, nước sông Hậu năm nay trong xanh hơn mọi năm rất nhiều.
Nước sông không có phù sa, rong tảo, trứng nước… cá tôm cũng ngày một cạn kiệt.
Trung Quốc xả đập thuỷ điện (hồi tháng 3 và tháng 4) cũng dễ dàng “đánh lừa” mọi chú ý vào nước như một hành động “cứu trợ nước kịp thời”. Tuy nhiên thực tế không có tác dụng gì, bởi nguồn nước họ xả ra vẫn thấp hơn mọi năm, không thấm thía vào đâu của ĐBSCL.
Sông Hậu bỗng trong xanh như nước biển là một thực tế đang diễn ra bởi lượng phù sa từ thượng nguồn Mê Kông về ĐBSCL ngày càng ít. Song, phía sau thực trạng đó là hiểm hoạ tan rã Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Th.S Nguyễn Hữu Thiện, chuyên gia độc lập nghiên cứu về sinh thái sông Mê Kông cho rằng, bản chất của ĐBSCL là được hình thành bằng phù sa lấn ra biển từ 6.000 năm trước.
“Phù sa mất dần, lượng phù sa bồi đắp không đủ sức “lấn” ra biển thì tất yếu sẽ có một quá trình ngược lại là tan rã. Và quá trình này sẽ chỉ tính bằng thế kỷ”.
Sau cả đêm vất cả giăng lưới trên sông Hậu, ông Nguyễn Văn Diều, 60 tuổi, ngư dân ở xóm Đáy, xã Mỹ Hoà, thị xã Bình Minh, Vĩnh Long thu được hơn 2 kg cá lòng tong, không có một con cá lớn.
Ở diễn biến khác, TS.Dương Văn Ni, trường Đại học Cần Thơ thì cho rằng, hạn mặn khốc liệt đã thu hút toàn bộ sự chú ý vào nguồn nước. Trung Quốc xả đập thuỷ điện (hồi tháng 3 và tháng 4) cũng dễ dàng “đánh lừa” mọi chú ý vào nước như một hành động “cứu trợ nước kịp thời”. Tuy nhiên thực tế không có tác dụng gì, bởi nguồn nước họ xả ra vẫn thấp hơn mọi năm, không thấm thía vào đâu của ĐBSCL.
Ông Tư Hài cho biết, đã mấy năm rồi không thấy con nước son (nước lũ lớn, phù sa ngầu đỏ -PV). Nguồn lợi thuỷ sản ngày càng ít nên gia đình ông đã bỏ nghề lưới cá mấy năm nay.
Theo ông Ni, có một thực tế là nếu thiếu nước ngọt vẫn còn có thể chờ mưa, trữ nước, hoặc chở nước từ thượng nguồn về. Còn phù sa bị thuỷ điện ngăn lại sẽ mất đi vĩnh viễn không gì bù đắp được. Khi đó, sụt lún (bao gồm cả sụt lún tự nhiên, sụt lún do khai thác nước ngầm..), sạt lở, nước biển dâng sẽ đáng sợ hơn rất nhiều.
Các ngư dân đóng lưới cá gần sông Hậu để mưu sinh. Cuộc sống của họ ngày một khó khăn.
Sông Hậu mênh mông nhìn từ bờ Vĩnh Long sang thành phố Cần Thơ.
Nước mùa này trong xanh như nước biển. Theo giới khoa học, nước càng trong chứng tỏ phù sa càng ít. Ông Marc Goichot, Chuyên gia Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF) chia sẻ, năm 1992 lượng phù sa trên sông Mêkông ghi nhận được khoảng 160 triệu tấn/năm, nhưng đến năm 2014, con số này chỉ còn khoảng 75 triệu tấn/năm, tức đã giảm trên 50% so với hơn 20 năm trước.
Ông Marc Goichot cũng nêu đập thủy điện chính là nguyên nhân làm giảm đáng kể sự di chuyển phù sa bồi đấp cho ĐBSCL.
Sông Hậu nhìn từ trên cầu Cần Thơ mênh mông uốn lượn. Cùng với sông Tiền, sông Hậu luôn gắn liền với hình ảnh ngầu đục phù sa, bồi đắp cho ĐBSCL, tạo lên vựa lúa, vựa trái cây của cả nước.
Từ cầu Cần Thơ nhìn xuống mặt nước phía gần cồn Phù Sa (thuộc TP.Cần Thơ) có thể thấy vài vệt phù sa trôi dập dềnh giữa dòng nước trong xanh bao phủ toàn bề mặt sông Hậu.
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét