Tiêu Dùng + Lựa chọn dầu nhớt để sử dụng là một vấn đề khá quan trọng nếu bạn đang sở hữu xe ô tô.
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại dầu nhớt khác nhau dành cho xe hơi, tùy theo kiểu động cơ, tình trạng và tuổi thọ của động cơ mà người dùng cần phải biết cách lựa chọn đúng loại dầu nhớt cho xe.
Những kiến thức & kinh nghiệm dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ và lựa chọn đúng loại dầu nhớt tốt nhất cho xe của mình.
Kinh nghiệm lựa chọn dầu nhớt cho xe ô tô
Vì sao phải thay dầu động cơ và lọc nhớt định kỳ?
Trong quá trình sử dụng, dầu nhớt sẽ bị biến chất do 3 nguyên do:
- Nhiệt (oxy hóa, nhiệt phân).
- Tạp nhiễm (bụi, nước, nhiên liệu).
- Chất phụ gia trong dầu bị tiêu hao.
Ảnh minh họa
Như vậy, thời gian sử dụng dầu dài hay ngắn tùy thuộc vào chất lượng dầu, điều kiện làm việc của động cơ và điều kiện môi trường xung quanh. Chính vì thế, sau một thời gian sử dụng, dầu bôi trơn sẽ không còn đảm bảo tính năng bôi trơn và bảo vệ động cơ, do đó cần phải xả bỏ và thay dầu bôi trơn mới sau một khoảng thời gian sử dụng nhất định.
Thời gian thay dầu định kỳ thường được nhà sản xuất xe khuyến cáo theo thời gian hoặc theo số km vận hành cụ thể. Tuy nhiên, trong điều kiện vận hành khắc nghiệt hoặc môi trường bất lợi, dầu cần được thay sớm hơn định kỳ hướng dẫn, thường là khoảng 2/3 số km vận hành.
Khi sử dụng xe ô tô, sau 2-3 lần thay dầu động cơ thì chúng ta nên thay lọc nhớt 1 lần. Lí do là trong quá trình động cơ hoạt động có tạo ra cặn bã bám vào lọc nhớt, sau một thời gian lọc nhớt sẽ không thể hoạt động tốt được nữa, dễ dẫn đến tình trạng nhớt không được lọc, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến động cơ của xe.
Ảnh chỉ mang tính minh họa
Lựa chọn dầu nhớt gốc khoáng, dầu nhớt tổng hợp hay là loại pha trộn?
Giá của dầu nhớt tổng hợp có thể lên đến gấp ba lần so với dầu gốc khoáng. Tuy nhiên sử dụng dầu nhớt tổng hợp có lợi hơn nhiều so với sử dụng dầu gốc khoáng.
Điều này là do dầu gốc tổng hợp rất tinh khiết và có phân tử nhớt nhỏ hơn. Vì thế dầu tổng hợp sẽ giúp cho động cơ hoạt động tốt hơn vì nó có thể bôi trơn ở những chi tiết máy có khoảng hở nhỏ nhất.
Một số chủ sở hữu xe hơi có thể sẽ không muốn sử dụng dầu nhớt tổng hợp bởi giá cao. Nhưng họ không biết rằng dùng dầu nhớt tổng hợp có thể kéo dài thời gian sử dụng nhiều lần khi so với dầu gốc khoáng.
Do đó, kinh nghiệm là bạn nên "đầu tư" hẳn loại dầu nhớt tốt nhất cho xe mình, nếu động cơ có vấn đề gì thì chi phí sửa chữa sẽ còn cao hơn rất nhiều lần.
Hiện nay trên thị trường có xuất hiện thêm những loại dầu nhớt "hiện đại" hơn, vừa có giá thành hợp lý và vừa đảm bảo tính năng bảo vệ tốt nhất cho xe của bạn.
Đó chính là dầu nhớt bán tổng hợp - loại dầu nhớt cấu thành từ sự pha trộn một cách hợp lý giữa dầu tổng hợp và dầu khoáng. Castrol, Mobil, Shell... chính là những cái tên hay được người tiêu dùng ưa chuộng.
Giá của dầu nhớt tổng hợp có thể lên đến gấp ba lần so với dầu gốc khoáng. Tuy nhiên sử dụng dầu nhớt tổng hợp có lợi hơn nhiều so với sử dụng dầu gốc khoáng.
Điều này là do dầu gốc tổng hợp rất tinh khiết và có phân tử nhớt nhỏ hơn. Vì thế dầu tổng hợp sẽ giúp cho động cơ hoạt động tốt hơn vì nó có thể bôi trơn ở những chi tiết máy có khoảng hở nhỏ nhất.
Một số chủ sở hữu xe hơi có thể sẽ không muốn sử dụng dầu nhớt tổng hợp bởi giá cao. Nhưng họ không biết rằng dùng dầu nhớt tổng hợp có thể kéo dài thời gian sử dụng nhiều lần khi so với dầu gốc khoáng.
Do đó, kinh nghiệm là bạn nên "đầu tư" hẳn loại dầu nhớt tốt nhất cho xe mình, nếu động cơ có vấn đề gì thì chi phí sửa chữa sẽ còn cao hơn rất nhiều lần.
Hiện nay trên thị trường có xuất hiện thêm những loại dầu nhớt "hiện đại" hơn, vừa có giá thành hợp lý và vừa đảm bảo tính năng bảo vệ tốt nhất cho xe của bạn.
Đó chính là dầu nhớt bán tổng hợp - loại dầu nhớt cấu thành từ sự pha trộn một cách hợp lý giữa dầu tổng hợp và dầu khoáng. Castrol, Mobil, Shell... chính là những cái tên hay được người tiêu dùng ưa chuộng.
Ảnh minh họa
Nên thay nhớt xe theo hãng hay lựa chọn một thương hiệu nhớt uy tín?
Tốt nhất là bác nên tham khảo chỉ dẫn của hãng sản xuất, các thông tin đó thường được ghi rõ trong “Tài liệu hướng dẫn cho người sử dụng” (Owner’s Manual).
Các chỉ dẫn này thường là cấp độ nhớt (SAE) và cấp tính năng của dầu nhớt (API) và người sử dụng xe có thể chọn loại dầu nhớt trên thị trường có đặc tính kỹ thuật phù hợp và thương hiệu có tiếng để yên tâm về chất lượng.
Tốt nhất là bác nên tham khảo chỉ dẫn của hãng sản xuất, các thông tin đó thường được ghi rõ trong “Tài liệu hướng dẫn cho người sử dụng” (Owner’s Manual).
Các chỉ dẫn này thường là cấp độ nhớt (SAE) và cấp tính năng của dầu nhớt (API) và người sử dụng xe có thể chọn loại dầu nhớt trên thị trường có đặc tính kỹ thuật phù hợp và thương hiệu có tiếng để yên tâm về chất lượng.
Cách đọc cấp độ nhớt SAE:
Dầu nhớt có độ nhớt đa cấp thường ký hiệu như sau: SAE 10W-30, 15W-40 và 20W-50, SAE 0W-40.v.v...
Chữ số đứng trước "W-" dùng để chỉ khoảng nhiệt độ mà loại dầu nhớt đó giúp động cơ khởi động tốt. Nhiệt độ đó được xác định bằng cách lấy 30 trừ đi con số đó, nhưng tính ở nhiệt độ âm. Ví dụ loại nhớt 20W-50 khởi động tốt ở -10 độC. Dầu 10W-30 khởi động tốt ở -20 độ C...
Phần số đằng sau "W-" càng lớn thì càng đặc, càng nhỏ thì càng loãng. Ví dụ xe hay đi phượt nên chọn nhớt đặc vì khi đi phượt thì máy sẽ nóng, dầu nhớt sẽ loãng ra là vừa, nếu chọ nhớt loãng sẽ gây ra hiện tượng "gào máy". Đi trong thành phố thì bạn nên chọn nhớt loãng hơn để xe dễ khởi động sau khi dừng và khởi động nhiều lần.
Cách đọc cấp tính năng API:
Các cấp chất lượng của API cho động cơ chạy xăng là SA, SB, SC, SE, SF, SG,… đến cấp mới nhất hiện nay là API SN. API cho động cơ Diesel ký hiệu là CA, CB, CC, CD…
Trong đó, chữ cái cuối dùng để phân biệt các cấp và được xếp theo bảng chữ cái, chữ cái càng đứng sau thì biểu thị cho phẩm cấp càng cao hơn. Ví dụ phẩm cấp API SN thì cao hơn SM, SM cao hơn SL.v.v...
Ảnh minh họa
Castrol là một trong những thương hiệu đáng để tham khảo, hãng sản xuất dầu nhớt của Anh được thành lập từ những năm 1909 và là một thương hiệu có "thâm niên" khá lâu đời tại thị trường nước ta.
Sản phẩm của họ phù hợp với hầu hết các loại xe thông dụng và được nhiều nhà sản xuất cũng như người tiêu dùng lựa chọn.
5 công dụng của dầu bôi trơn động cơ
- Bảo vệ: Màng dầu ngăn cản các bề mặt kim loại tiếp xúc trực tiếp với nhau, bảo vệ các bề mặt chịu tải cao khi dầu bị “quét” ra khỏi kim loại và chống ăn mòn cho các bề mặt kim loại và hợp kim.
- Làm mát: Dầu nhớt phân tán nhiệt sinh ra do ma sát và quá trình đốt nhiên liệu lên đến hơn 350°C ở vùng pít-tông.
- Làm sạch: Dầu nhớt giúp làm sạch các bộ phận bên trong động cơ.
- Làm kín: Dầu nhớt tạo thành chất làm kín giữa xéc măng, pít-tông và thành xy-lanh để giữ áp suất trong buồng đốt và giảm thiểu các chất khí cháy lọt xuống các-te.
- Chứa đựng: Dầu bôi trơn sẽ là nơi chứa các chất cặn được giữ lơ lửng trong dầu nhớt, tránh tạo thành các cặn bã kích thước lớn có thể làm nghẹt lọc nhớt.
Theo Duy Phan tổng hợp/Gia Đình Việt Nam
Vô tình 'giết chết' động cơ chỉ vì dùng sai loại dầu nhờn
(VietQ.vn) - Dùng sai loại dầu nhờn (dầu nhớt) làm giảm tuổi thọ của động cơ ô tô, xe máy và khiến động cơ 'chết dần, chết mòn'.
Phương tiện di chuyển của người Việt chủ yếu là xe máy và ô tô. Vì vậy, thị trường thiết bị, sản phẩm phụ trợ cho các loại phương tiện này cũng không kém phần sôi động. Dầu nhớt là một trong số đó.
Tuy nhiên, trên thực tế, tâm lý chung của đa số người tiêu dùng là chưa quan tâm đến việc sử dụng loại dầu phù hợp cho xe. Đa số vẫn thường phó mặc việc thay dầu xe cho các tiệm sửa xe mà không được tư vấn kỹ. Vì vậy nhiều trường hợp mỗi lần thay dầu là một loại khác nhau. Thậm chí, tiệm sửa xe thay dầu gì cũng không quan tâm. Chính điều này làm giảm tuổi thọ của động cơ xe và có thể khiến động cơ không hoạt động được nữa.
Trả lời Chất lượng Việt Nam Online, ông Trần Văn Dực- Kỹ sư ô tô, Giám đốc Công ty CP Thương mại và Dịch Vụ HHDC cho biết: "Có khoảng hơn 10 nhà cung cấp dầu trên thị trường hiện nay. Những cái tên quen thuộc có thể kể đến như: Shell, Total, Castrol, Mobil, BP, Caltex, Petrolimex, Havoline, Honda, Nikko, Motul, Zic, Eneos,...
Chất lượng hiện nay của các hãng dầu nhờn không có gì khác biệt nhiều, nó phụ thuộc vào phẩm cấp của từng sản phẩm. Mỗi hãng dầu nhờn điều có các sản phẩm đa dạng khác nhau. Ví dụ dầu dùng cho động cơ xăng hay dầu dùng cho động cơ máy dầu hoặc là dầu tổng hợp.
Các sản phẩm được đánh giá phẩm cấp cao hay thấp chính là độ nhớt. Độ nhớt đó được đánh giá qua hai chỉ số SAE và API.
Ví dụ: API (American Petroleum Institute) là phân loại dầu nhớt dựa vào các tiêu chuẩn của Viện Dầu Mỏ Mỹ. Các cấp độ API cho động cơ chạy xăng là SF, SG, SJ, SL, SM, SN. SN là cấp mới nhất và được xem là cao nhất.
Dựa vào chiến lược kinh doanh mà các hãng sản xuất sẽ đưa ra những sản phẩm riêng cho mình. Ngoài ra nó sẽ phụ thuộc vào chủng loại động cơ cũng như nhiệt độ, khí hậu thời tiết của các vùng miền các nước".
Ô tô nên được thay dầu động cơ ở 1.000 km đầu tiên và 5.000 km tiếp theo.
Nói về sự khác nhau của các loại dầu dành cho động cơ ô tô và xe máy, ông Dực cho hay: "Dựa vào kết cấu của từng loại động cơ cũng như cách bôi trơn và làm mát mà nhà sản xuất đưa ra loại dầu dùng cho từng loại động cơ khác nhau.
Ví dụ xe máy bôi trơn và làm việc trong điều kiện khắc nghiệt hơn nên cần độ nhớt cao hơn hay còn gọi là dầu xe máy loãng hơn dầu ô tô.
- Tóm lại hai loại dầu nhờn này khác nhau về độ nhớt và chất phụ gia.
Về nguyên tắc thì xe máy hoạt động khắc nghiệt hơn ô tô, nó chỉ có một xi lanh, vòng tua cao hơn nhiều. Dầu xe máy lại còn vừa bôi trơn buồng đốt vừa bôi trơn hộp số (chung một các te) cho nên nó có sự khác biệt".
"Người tiêu dùng nên dùng đúng loại dầu nhờn cho loại động cơ của mình. Các nhà sản xuất đã nghiên cứu và đưa ra các sản phẩm dùng cho từng loại động cơ để nó hoạt động được tốt nhất nên chúng ta nên chọn đúng sản phẩm. Như trên thì xe máy ta chọn đúng dầu xe máy (dầu xe ga và xe số khác nhau). Tương tự ô tô ta cũng chọn đúng loại dầu mà hãng xe đó đã khuyến cáo.
Ô tô thì dùng loại 20w50, xe máy là 10w40... Xe ga thì sẽ có ghi thêm là scooter. Những loại cần cho xe motor thì người ta sẽ ghi thêm. Nhưng tất cả đều dùng 10w40"- Ông Dực nói thêm.
Về nguyên tắc thì xe máy hoạt động khắc nghiệt hơn ô tô, nó chỉ có một xi lanh, vòng tua cao hơn nhiều. Dầu xe máy lại còn vừa bôi trơn buồng đốt vừa bôi trơn hộp số (chung một các te) cho nên nó có sự khác biệt".
"Người tiêu dùng nên dùng đúng loại dầu nhờn cho loại động cơ của mình. Các nhà sản xuất đã nghiên cứu và đưa ra các sản phẩm dùng cho từng loại động cơ để nó hoạt động được tốt nhất nên chúng ta nên chọn đúng sản phẩm. Như trên thì xe máy ta chọn đúng dầu xe máy (dầu xe ga và xe số khác nhau). Tương tự ô tô ta cũng chọn đúng loại dầu mà hãng xe đó đã khuyến cáo.
Ô tô thì dùng loại 20w50, xe máy là 10w40... Xe ga thì sẽ có ghi thêm là scooter. Những loại cần cho xe motor thì người ta sẽ ghi thêm. Nhưng tất cả đều dùng 10w40"- Ông Dực nói thêm.
Người tiêu dùng nên sử dụng các ứng dụng nhắc nhở trên điện thoại di động hoặc ghi chú vào sổ tay nhỏ để trong cốp xe để ghi nhớ đến số km cần thay dầu.
Nói về tác hại của việc sử dụng sai loại dầu dành cho động cơ, ông Dực cho biết: "Khi chúng ta sử dụng sai loại dầu nhờn sẽ ảnh hưởng đến chính tuổi thọ của động cơ. Hiện nay các động cơ hiện đại nếu chúng ta sử dụng sai loại dầu có thể dẫn đến động cơ không hoạt động được nữa, hay còn gọi là động cơ đang bị 'chết'.
Nếu không đủ độ bôi trơn sẽ làm máy bị bào mòn nhanh. Dùng loại dầu đặc quá cũng không được vì sẽ bôi trơn chậm. Sau khi thay ra nếu không gom đi xử lý còn làm ảnh hưởng đến môi trường.
Trên thực tế thì cũng có khách hàng biết, cũng có khách hàng không biết cách lựa chọn dầu cho động cơ của mình. Chính vì thế khi các sản phẩm đưa ra thị trường đều được dán nhãn mác những yêu cầu cần để sử dụng loại dầu này. Đặc biệt khi đưa xe đi đến các trạm bảo dưỡng thì cần phải có kỹ thuật có chuyên môn để tư vấn cho khách hàng.
Để đảm bảo động cơ hoạt động ổn định, xe chỉ nên sử dụng một loại dầu nhớt phù hợp nhất định. Ngoài ra, theo các nhà sản xuất, xe máy nên được thay dầu sau hành trình từ 1.500 đến 2.000 km kèm theo vệ sinh lốc máy, hút bụi định kỳ. Với ô tô, các hãng xe bình dân khuyến cáo nên thay dầu động cơ ở 1.000 km đầu tiên và 5.000 km tiếp theo. Bentley và Lamborghini thì sau mỗi 10.000 km.
Để dễ ghi nhớ, người sử dụng có thể dùng các ứng dụng nhắc nhở trên điện thoại di động hoặc ghi chú vào sổ tay nhỏ để trong cốp xe"./.
Đôi điều về bình lọc nhớt
Bình lọc nhớt là một bộ phận phải được thay mới trong lúc thay nhớt. Việc này là dễ dàng đối với người thợ. Nhưng đối với bàn tay “tự làm lấy,” có thể bạn sẽ lóng óng, không biết bình lọc nhớt ở đâu, tìm thấy rồi thì làm sao xoáy ra, xoáy theo chiều nào….
Toàn là những câu hỏi lặt vặt, vu vơ, nhưng lại rất quan trọng đối với người muốn tự bảo trì cái xe của mình. Tại sao lại quan trọng? Bởi vì, chỉ cần bạn tìm không ra nó, hoặc tìm ra rồi mà không mở được (do cái bình đã được xoáy vào khá chặt trước đây) là sẽ bực mình nhăn nhó, trong lúc bà xã “hích hích” cười sau gáy…. Thối chí, nản lòng là cái chắc! Vậy, xin mời bạn lưu ý mấy điểm căn bản sau đây:
Xác định vị trí bình lọc
Chui vào dưới gầm xe, nhìn đám hỗn mang bao gồm ống, dây, bình…. Thật khó cho một người thợ tay mơ đoán biết được bình lọc nhớt “ngự” chỗ nào. Thí dụ như xe Toyota Corolla 2010: Nếu từ dưới đất nhìn thẳng lên, bạn sẽ thấy bình lọc treo về phía tay phải của ốc xả dưới đáy bình nhớt (drain plug). Trong các kiểu xe khác, vị trí bình lọc có thể không ngay trân chỗ đó, nhưng lưu ý một chút bạn cũng sẽ tìm ra.
Chìa khóa bình lọc: Vặn ngược chiều kim đồng hồ để tháo bình lọc cũ ra. Thường thường bình lọc được gắn vào khá chặt, do bụi đường hòa chung với nhớt bám dính vào các đường ren, lâu ngày trở thành một chất keo khá chặt, không dễ xoáy ra. Bạn phải dùng một chìa khóa ống, thứ chìa khóa đặc chế để xoáy mở bình lọc (oil filter wrench). Chìa khóa ống có nhiều loại, có thể xiết cứng lấy thân bình, để cho bạn lấy thế xoáy lỏng nó ra. Vì bình lọc có nhiều thứ, to nhỏ tùy từng loại xe loại máy, nên chìa khóa ống cũng phải thay đổi thích ứng. Bạn có thể đến tiệm auto parts tại địa phương, nói kiểu xe đời xe, để mua bình lọc, và tìm loại chìa khóa phù hợp. Thông thường, chìa khóa ống sẽ ôm chặt ngang hông bình, hoặc chụp chặt ở đầu bình, để bạn có thể dùng sức, xoay ngược chiều kim đồng hồ mà xoáy lỏng ra.
Sử dụng chìa khóa dây
Chìa khóa chụp đầu
Loại chìa khóa này là một cái ống tròn, chụp trên đầu bình lọc, có đục khoen ở giữa để bạn có thể lòn một cây trục như một đòn bẩy để xoáy cho có thế. Chìa khóa loại này chỉ có thể dùng khi hông bình lọc có cạnh vuông để chìa khóa bám vào, nhờ đó bạn có thể xoay cả bình rồi tháo nó ra. Khi bình lọc được gắn ở một chỗ chật hẹp, không có nhiều khoảng trống để xoay xở ở chung quanh, thì loại chìa khóa này rất tiện dụng.
Loại chìa khóa này là một cái ống tròn, chụp trên đầu bình lọc, có đục khoen ở giữa để bạn có thể lòn một cây trục như một đòn bẩy để xoáy cho có thế. Chìa khóa loại này chỉ có thể dùng khi hông bình lọc có cạnh vuông để chìa khóa bám vào, nhờ đó bạn có thể xoay cả bình rồi tháo nó ra. Khi bình lọc được gắn ở một chỗ chật hẹp, không có nhiều khoảng trống để xoay xở ở chung quanh, thì loại chìa khóa này rất tiện dụng.
Chìa khóa dây ôm
Một loại khác, khá phổ thông, là chìa khóa dây ôm, bao gồm một tay cầm và một vòng dây ôm choàng ngang hông bình lọc, trông giống như một giây thòng lọng hình chữ “P”. Khi sử dụng, dây ôm được xiết lại, kẹp cứng bình lọc, và bạn vận dụng tay cầm như một lực đòn bẩy để xoay cho bình lọc lỏng ra. Loại chìa khóa này có nhiều cỡ, nhỏ - trung bình – và lớn, tùy theo chu vi của bình lọc. Dây choàng có thể bằng kim loại, plastic… hoặc bằng cao su để xiết chặt vòng ôm chung quanh bình lọc trơn trượt. Muốn dùng chìa khóa này, bạn phải có một khoảng trống khá rộng mới có thể xoay xở được.
Chìa khóa đặc biệt
Một số kiểu xe được thiết kế đặc biệt để tăng cường không gian cho đầu máy, nên chỉ dành một vị trí rất hẹp cho bình lọc, khiến những loại chìa khóa nói trên không thể sử dụng được. Trong trường hợp này, chúng ta phải dùng dụng cụ riêng. Tốt nhất, nên nói chuyện với người bán hàng về kiểu xe của mình để có thể mua được dụng cụ thích hợp.
Lưu ý
Bạn hẳn biết rằng dù mình đã xả nhớt cũ ra hết rồi, bình lọc vẫn còn một phần nhớt nóng. Cần phải cẩn thận để nhớt khỏi xả vào người. Nhớ kê chậu chứa nhớt dơ bên dưới để đón nhớt chảy ra. Khi bạn đã thành công tháo được bình cũ, phần còn lại, lắp bình nhớt mới vào thì dễ hơn. Nhớ lấy một chút nhớt thoa quanh miệng bình rồi xoáy bằng tay cho các ren ăn khớp, trước khi dùng chìa khóa xoáy chặt. Vậy là… Xong! Bây giờ bạn có thể mỉm cười, nụ cười đắc thắng của người chủ xe và chủ nhà … chứ không phải tiếng cười “khúc khích” của ai kia nhằm lúc mình bối rối mà chọc quê nữa.
Bảo trì xe cần biết: Nhớt tổng hợp là gì?
Dù tự đi mua nhớt mới về để thay hoặc ra ngoài tiệm nhờ thợ thay giúp, chắc chắn sẽ có lúc bạn phân vân: Synthetic Oil, hay Nhớt Tổng Hợp, là gì? Tại sao đắt hơn? Có tốt hơn không? Tốt ở điểm gì? Chúng ta sẽ cố gắng trả lời các câu hỏi đó trong bài ngày hôm nay.
Nhớt tổng hợp sẽ được ghi rõ chữ synthetic, nếu không sẽ là nhớt thường (conventional)Nhớt Tổng Hợp và Nhớt Thường
Trong khi đó, nhớt thường, cũng gọi là nhớt thiên nhiên, nhớt khoáng chất, là một thành phẩm được luyện từ dầu thô lấy trong thiên nhiên (crude oil).
Như vậy, nhìn chung, chúng ta có thể dễ dàng đi đến kết luận: Nhớt tổng hợp tốt hơn nhớt thiên nhiên, bởi vì nó bao gồm đầy đủ những yếu tố cần thiết ở mức tối ưu để đáp ứng nhiệm vụ được giao trong buồng máy. Dĩ nhiên, vì tốt hơn, nên nhớt tổng hợp cũng đắt giá hơn nhớt thường.
Ưu điểm của nhớt tổng hợp
Là sự tổng hợp của những yếu tố tối ưu, Synthetic Oil (SO) sạch hơn và phục vụ từng chi tiết nhỏ. Dùng SO, chủ xe hy vọng nhận được những ích lợi sau:
- Đầu máy sạch hơn vì SO không để lại mùn nhớt (sludge) giống như nhớt thiên nhiên.
- Giảm hao mòn do sự chà sát giữa các bộ phận máy: Khi chiếc xe lăn bánh, các bộ phận máy phải xoay chuyển rất nhanh, làm tăng cường độ chà xát. Sự chà xát này sẽ không gây ra hao mòn đáng kể nhờ có nhớt bôi trơn. Duy trì được độ trơn của mình càng lâu, nhớt càng có giá trị. Đó là điều SO có thể hứa hẹn.
- Linh động hơn trong trời lạnh: Khi chiếc xe đậu lâu một chỗ (chẳng hạn, đậu qua đêm), dòng nhớt sẽ tụ lại trong bình. Khi tài xế đề máy trở lại, dòng nhớt sẽ được hút lên, đưa qua các chi tiết máy để bảo vệ chúng khỏi bị bào mòn do ma sát. Thế nhưng, nhớt sẽ chỉ có thể làm được nhiệm vụ này nếu nó trôi chảy linh động và trơn tru. Nhớt thiên nhiên cần thời gian để được hâm nóng và chảy lỏng thì mới có thể di chuyển trơn tru giữa các bộ phận máy. Nhớt SO không cần thời gian lâu như vậy. Ưu điểm này càng trở nên giá trị hơn trong mùa lạnh, khi mà nhiệt độ thấp làm cho nhớt đặc lại, và thời gian nóng chảy có thể kéo dài. Trong mọi tình huống, nhớt SO có thể “bắt tay” vào việc bảo vệ các chi tiết đầu máy, sớm hơn nhớt thiên nhiên.
- Hiệu quả hơn khi trời nóng: Khi xe vận hành, nhiệt độ trong máy tăng lên rất cao, rất nóng. Phục vụ lâu dài dưới sức nóng như vậy, nhớt sẽ từ từ rã rệu, mất đi tính năng nguyên thủy, hoặc bốc hơi, khiến cho đầu máy không còn được bảo vệ hoàn hảo như trước. Nhớt SO kiên cường hơn về sức chịu đựng nhiệt độ, trở thành một “vệ sĩ” trung thành hơn trong công tác bảo vệ đầu máy.
- Bảo vệ Turbocharger hiệu quả hơn: Để đáp ứng yêu cầu tiết kiệm xăng, đầu máy càng lúc càng được chế nhỏ lại. Nhưng thay vào đó, nhà sản xuất phải đặt một bộ phận tăng lực, gọi là Turbocharger, để bảo đảm thành tích của xe. Nếu nhiệt độ trong đầu máy đã cao, thì nhiệt độ trong turbocharger còn cao hơn trong lúc trục-tăng- lực phải quay trên 200,000 vòng một phút. Trong những điều kiện làm việc như thế, chúng ta cần một loại nhớt phẩm chất thật cao, và SO đáp ứng xứng đáng với đòi hỏi này.
Với những đặc điểm như vậy, ai cũng muốn dùng nhớt tổng hợp. Tuy nhiên, “nhớt tổng hợp” (Synthetic Oil - SO) không phải là lựa chọn tối ưu cho bất cứ trường hợp nào. Nếu không thích hợp, bạn khỏi cần mua nhớt SO đắt tiền, hãy cứ tiếp tục dùng nhớt thiên nhiên như trước đây cho giản tiện. Chúng ta sẽ nói về những trường hợp đó trong bài sau.Bảo trì xe: Bạn có nên dùng nhớt Synthetic?
Thay nhớt, một công tác bảo trì đơn giản mà có ý nghĩa lớn lao
Thay nhớt máy là việc quan trọng nhất mà bất cứ người chủ xe nào cũng phải quan tâm thường xuyên. Nhưng khi thay nhớt, chúng ta sẽ phân vân khi đứng trước sự chọn lựa: Nhớt thiên nhiên hay nhớt tổng hợp? Lần trước chúng ta đã nói về những ưu điểm của nhớt tổng hợp, tức Synthetic Oil gọi tắt là SO. Đương nhiên, bạn luôn luôn muốn có những gì tốt nhất cho xe. Nhưng trong việc thay nhớt có những lúc bạn không nên dùng nhớt SO, mặc dầu biết rằng nó tốt hơn nhớt thường nhiều bậc.
Phí tổn
Theo quan sát của giới bảo trì, giá trung bình của một lần thay nhớt-thường chừng $30, thay nhớt tổng hợp giá gấp đôi. Tuy nhiên, nhớt tổng hợp có thể phục vụ lâu dài hơn, nên ít phải thay. Trước nay, người ta vẫn chủ trương nhớt thiên nhiên phải thay sau mỗi 3,000 dặm và nhớt tổng hợp không cần phải thay cho đến khi đã chạy được 7,500 dặm. Tính như vậy thực ra vẫn là quá “nhát non”, phải nói rằng nhớt-thường có thể chạy được đến 5,000 dặm, và nhớt tổng hợp có thể phục vụ đến 15,000 dặm mới xứng đáng tầm vóc của chúng.
So sánh trước sau thì phí tổn hai loại nhớt cũng gần như nhau, hoặc đúng hơn, nhớt tổng hợp có nhẹ tiền hơn một chút, chưa kể thời gian tiết kiệm được vì đỡ phải bỏ công đi thay nhớt thường xuyên.
Bê trễ thay nhớt có thể dẫn tới những cơn “nhức đầu” trầm trọng
Có nên dùng SO?
Nhưng điều đó không có nghĩa là ai cũng nên dùng nhớt tổng hợp. Xin tạm liệt kê một số trường hợp cụ thể:
1. Nếu chăm chỉ thay nhớt theo đúng lịch bảo trì, và nếu chiếc xe trước nay không dùng nhớt tổng hợp, bạn hãy tiếp tục với nhớt thiên nhiên, không cần thay đổi thói quen ấy, vừa tốn tiền vừa không đưa lại ích lợi nào cụ thể. Đó là ý kiến ông Mike Aronow, chủ nhân công ty Sunset Auto Imports Services tại Hendersonville, Nevada.
2. Nếu không giữ đúng lịch bảo trì, và thường hay trễ hẹn, thì nhớt tổng hợp có thể giúp bảo vệ xe trong những trường hợp bê trễ. Ông David Bulko thuộc công ty AutoAid & Rescue ở thành phố Van Nuys, California nhận xét, “Những người quá bận rộn, hay chểnh mảng việc thay nhớt, thì nên dùng Synthetic Oil.” Cũng như vậy, với những người chẳng mấy khi mở nắp đậy đầu máy ra để kiểm soát bao giờ, nhớt có thừa thiếu bao nhiêu cũng chẳng biết, họ nên dùng Nhớt Tổng Hợp để đề phòng.
3. Xe ít dùng: Nếu cả tháng mới chạy xe một lần “dòng dòng” quanh xóm, bạn nên dùng nhớt-thường miễn là phải thay mới đúng thời hạn. Đừng nghĩ rằng xe không chạy, nhớt vẫn giữ nguyên phẩm chất. Không đúng, nhớt vẫn thoái hóa và có thể còn thoái hóa nhanh hơn. Về chuyện săn sóc xe ít dùng, chúng ta sẽ nói thêm chi tiết trong một bài riêng.
Những vệt loang trên sân là dấu hiệu nhớt rò, cần kiểm tra đầu máy thường xuyên để khỏi rơi vào tình trạng đầu máy thiếu nhớt
Những loại xe cần SO
Thế nhưng, đối với một số loại xe nào đó bạn nên dùng nhớt tổng hợp theo đề nghị của nhà sản xuất. Đó là những loại xe đời mới do Âu Châu sản xuất như BMW, Volkswagen, Mercedes-Benz và Audi. Đồng thời những xe Hybrid (xe chạy bằng nhiên liệu hỗn hợp xăng và điện), xe đua, xe biểu diễn đều phải dùng nhớt tổng hợp cả.
Thế nhưng, đối với một số loại xe nào đó bạn nên dùng nhớt tổng hợp theo đề nghị của nhà sản xuất. Đó là những loại xe đời mới do Âu Châu sản xuất như BMW, Volkswagen, Mercedes-Benz và Audi. Đồng thời những xe Hybrid (xe chạy bằng nhiên liệu hỗn hợp xăng và điện), xe đua, xe biểu diễn đều phải dùng nhớt tổng hợp cả.
Nói tóm lại, bạn phải theo sát hướng dẫn của nhà sản xuất về việc dùng nhớt. Nếu cần nhớt tổng hợp, họ sẽ nói rõ. Tuy nhiên, nếu nhà sản xuất không yêu cầu nhớt tổng hợp, bạn sẽ có quyền chọn lựa tùy nhu cầu sử dụng xe.
Sự quan trọng của nhớt
Dù tổng hợp hay thiên nhiên, sự hiện diện của nhớt là vô cùng quan trọng trong tiến trình vận hành máy xe. Thiếu nó, cả một đầu máy qui mô đồ sộ sẽ bị tê liệt. Nếu nhà sản xuất không có yêu cầu rõ ràng, thì nhớt thiên nhiên – phổ thông, rẻ tiền – cũng đã quá đủ để đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ trong đầu máy, miễn là chủ xe đừng lơ là việc kiểm tra và thay nhớt. Bảo trì đều đặn là một công việc dễ dàng, đơn giản mà có ý nghĩa rất lớn lao, tốn kém không bao nhiều, mà giúp bạn tiết kiệm rất nhiều tiền bạc và công sức về lâu dài.
Xe ít dùng có cần thay nhớt không?
Cái xe bị trùm mền đang mơ ước được sải vó thênh thang trên đường phố
Chúng ta cũng đã biết rằng nhớt máy là yếu tố quan trọng, làm trơn tru sự vận hành của các bộ phận trong đầu máy, và nhớt sẽ thoái hóa dần trong tiến trình làm việc, vì thế chủ xe phải nhớ thay nhớt định kỳ để có nhớt mới đủ chức năng phục vụ đầu máy. Đó là việc dễ hiểu nếu chiếc xe được sử dụng. Nhưng với những chiếc xe ít dùng thì sao? Nếu xe ít sử dụng, nhớt sẽ không phải làm việc nhiều, vậy nó có thoái hóa chậm hơn không? Có cần thay mới theo định kỳ không? Nếu có, bao lâu một lần?
Trước tiên, định kỳ là gì? Là theo kỳ hạn đã định sẵn. Định kỳ thay nhớt đối với xe thường dùng là mỗi 6-8 tháng một lần, hoặc mỗi 6,000 – 7,000 dặm, tùy theo điều kiện nào đến trước. Nhưng đối với xe ít chạy, Giáo Sư Calvin Feist, giảng viên tại Học Viện Kỹ Thuật Bắc Alberta (Canada), cho biết, “Nếu xe ít chạy, bạn phải theo định kỳ về thời gian. Nghĩa là, cứ sáu tháng là phải thay, bất kể xe đã đi được bao nhiêu, hay thậm chí chưa chạy được dặm nào!”
Tại sao? Bởi vì, nhớt (và cả những thứ dầu khác trong xe cũng vậy) vẫn thoái hóa theo thời gian. Chuyện này có vẻ khó chấp nhận! Nhưng theo các chuyên gia cơ khí, khi xe ít chạy, phần lớn thời gian nằm ỳ trong garage, điều đó không có nghĩa là nhớt không thoái hóa, trái lại, nó còn thoái hóa nhanh hơn, và đòi hỏi phải được thay mới thường xuyên hơn so với tình trạng nhớt trong một chiếc xe được sử dụng thường xuyên.
Giáo Sư Stephen Leroux, giảng viên trường Centennial College ở Toronto (Canada) đưa thí dụ về một cái xe chạy dưới những điều kiện bình thường phải thay nhớt mỗi sáu tháng, hay 7,500 dặm, thì khi xe hoạt động dưới những điều kiện “không bình thường” như thỉnh thoảng mới chạy hoặc, chỉ chạy những quãng ngắn... nhớt sẽ thoái hóa nhanh hơn, ngay cả khi bạn dùng nhớt tổng hợp (synthetic oil). Làm chủ một cái xe như vậy, bạn phải lo thay nhớt mới thường xuyên hơn sau mỗi sáu tháng, hoặc 5,000 dặm.
Lớp bùn lầy nhầy phát sinh từ carbon và hơi nước tích lũy trong nhớt
Tình trạng này được giải thích như sau: Chỉ khi chạy đủ giờ trên đường phố để nhiệt độ lên tới mức tối ưu, thì đầu máy mới đạt được đủ độ nóng để đốt hết hơi nước phát sinh trong chu kỳ cháy nổ. Nếu không đủ nhiệt độ tối ưu, hơi nước sẽ đọng lại, tích lũy, trộn lẫn với nhớt và tạo thành một lớp bùn lầy nhầy, làm cho nhớt suy thoái nhanh hơn, đòi hỏi chủ xe phải thay nhớt mới sớm hơn, cứ năm, sáu tháng một lần, hoặc khoảng 4,000 dặm. Ngoài ra, nếu thường cho xe nổ máy tại chỗ quá lâu, bạn cần nhớ rằng: Mỗi khi xe nổ máy tại chỗ (idling) là mỗi lần xăng thải carbon vào nhớt, làm tăng nồng độ acid trong nhớt, và dĩ nhiên acid là không tốt cho đầu máy. Hậu quả này cũng xảy ra khi bạn chỉ lái xe đi những quãng ngắn, lòng vòng quanh xóm, hoặc chạy ra mua cái phong thư ở tiệm tạp hóa đầu ngõ, rồi quay về trùm mền. Làm như thế không phải là quí xe, nhưng chính là hại xe, nhất là khi vô tình không biết rằng cần phải thay nhớt sớm hơn.
Một trong những cách ngăn ngừa hơi nước tích lũy trong lòng máy, và bảo vệ phẩm chất nhớt để nó có thể phục vụ lâu dài là: Mỗi tuần một lần đưa xe ra sải vó ngoài xa lộ chừng nửa tiếng, hoặc 30 dặm. Giáo sư Leroux phát biểu: “Làm như vậy cũng là giúp ngăn ngừa carbon đóng cặn trong đầu máy.”
Nói tóm lại, các chuyên gia cơ khí đều đồng ý với nhau rằng: Muốn duy trì xe trong tình trạng thật tốt, điều cần thiết là để ý thay nhớt đều đặn. Điều này lại càng cần được lưu ý đối với những xe không sử dụng thường xuyên, hoặc chỉ được sử dụng để chạy những quãng ngắn.
HAO SMITH
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét